Szybkie zmiany technologiczne wpłynęły na to, w jaki sposób pracujemy i się komunikujemy. Korzystanie z nowych komunikatorów może spowodować intensyfikację zjawiska cyberprzemocy. Zgodnie z najnowszymi badaniami, cyberprzemoc występuje znacznie częściej niż mobbing, a ignorowanie problemu i brak reakcji przez przedsiębiorstwo może doprowadzić do spadku zaangażowania pracowników.
Charakterystyka cyberprzemocy
Cyberprzemoc cechuje się anonimowością, według specjalistów jest poważnym zagrożeniem, gdyż negatywne skutki cyberprzemocy są widoczne dla wielu obserwatorów, niezależnie od miejsca pracy.
Cyberprzemoc w miejscu pracy definiowana jest jako negatywne działanie w ramach stosunku pracy, które są wykonywane z użyciem nowych technologii, powtarzające się wielokrotnie przez jakiś czas. Cyberprzemoc ujawnia prywatne informacje o życiu pracownika. Kolejne spojrzenie na cyberprzemoc zwraca uwagę na systematyczność negatywnych poczynań związanych z miejscem pracy z wykorzystaniem technologii takich media społecznościowe czy poczta elektroniczna. Osoba pod wpływem cyberprzemocy ma problem z przeciwstawieniem się przed tak zorganizowanymi działaniami.
Powszechność
Nie ma wielu ograniczeń dotyczących zachowań nacechowanych cyberprzemocą. Specyfika nowych technolgii znacznie ułatwia dostęp do prywatnych informacji o osobie prześladowanej. Całaodobowa dostępność wrażliwych informacji wpływa na natrętność ataków – nawet przy jednorazowej sytuacji jest ryzyko tego, że informacje zostaną powielone niezliczoną ilość razy. Tak może dziać się w przypadku opublikowania kompromitujących filmików lub zdjęć z udziałem osoby prześladowanej.
Powtarzalność
Treści o charakterze krzywdzącym są w obiegu Internetu na długi czas. Charakter Internetu powoduje, iż działania cyberprzemocy są trudne do monitorowania, bo w bardzo krótkim czasie mogą dotrzeć do grona wielu osób, a te z kolei powielają te krzywdzące informacje. Platformy takie jak X czy Facebook są miejscem, w którym informacje rozprzestrzeniają się błyskawicznie.
Anonimowość
Anonimowość sprawców jest bardzo często ich głównym motywem do zastraszania. Czują się bezkarni, ukryci pod fałszywym profilem, nickiem czy zdjęciem. Sprawia to, że mogą być bardziej niebezpieczni, jako że odkrycie ich tożsamości jest utrudnione przez organy ścigania i osoby prześladowane.
Rodzaje cyberprzemocy
Przykładowe podzielenie działań o charakterze cyberprzemocy to:
- Nękanie (harassment) – przesyłanie obraźliwych wiadomości za pomocą poczty elektronicznej bądź komunikatorów takich jak WhatsApp czy Messenger
- Flaming – wywoływanie kłótni, sporów między osobami poprzez wysyłanie obelg czy gróźb drogą elektroniczną
- Oczernianie (denigration) – zamieszczanie krzywdzących, nieprawdziwych wypowiedzi o ofierze w Internecie
- Outing i trickery – przesyłanie lub zamieszczanie prywatnych zdjęć lub wiadomości osoby pokrzywdzonej, szczególnie tych kompromitujących; prześladowca sprawia wrażenie osoby wzbudzającej zaufanie, która nie wyjawi wrażliwych informacji,
- Podszywanie się (impersonation) – naśladowanie ofiary przez prześladowcę i publikowanie w Internecie informacji, które są dla niej nieprzychylne
- Cyberstalking – regularne wysyłanie osobie prześladowanej nękających wiadomości pełnych gróźb.
W ramach środowiska pracy wyróżnia się poniższe zachowania:
- Publiczna krytyka pracownika odbywająca się za pomocą komunikatorów elektronicznych,
- Ignorowanie telefonów czy wiadomości od pracownika z premedytacją,
- Rozprzestrzenianie nieprawdziwych informacji czy plotek o danym pracowniku drogą elektroniczną,
- Zastraszanie lub gnębienie pracownika poprzez komunikatory elektroniczne,
- Zatajanie przed pracownikiem korespondencji mailowej lub dokumentów, które są konieczne do prawidłowego wykonania jego obowiązków,
- Publikowanie w sieci zdjęć lub filmów z udziałem pracownika w celu ośmieszenia go.
Następstwa cyberprzemocy
Negatywnych konsekwencji cyberprzemocy jest wiele. Głównymi z nich są:
- Następstwa fizyczne – duże zmęczenie, bóle głowy, brzucha, pleców zaburzenia snu, zmniejszony apetyt,
- Następstwa psychologiczne – stres, smutek lęk, niepokój,
- Następstwa psychospołeczne – poczucie odrzucenia, izolacji
Cyberprzemoc w miejscu pracy wiąże się z pogorszeniem wydajności przedsiębiorstwa, a także wpływa na ich kulturę organizacyjną. Nie należy pomijać również negatywnych skutków powiązanych z efektywnością i zadowoleniem z pracy. Niski poziom zaangażowania pracowników wpływa na osiągane wyniki i finalne zyski firmy.
Tekst oparty na podstawie: https://www.ciop.pl/CIOPPortalWAR/appmanager/ciop/pl?_nfpb=true&_pageLabel=P61800284591650978135826&html_tresc_root_id=300013353&html_tresc_id=300013342&html_klucz=54321&html_klucz_spis
