Dyżur telefoniczny pracownika staje się coraz częstszym wyborem dla firm. Z jednej strony pozwala to szybko reagować na awarie czy nagłe sytuacje, z drugiej – rodzi pytania o granice prawa pracy, zasady rozliczania takiego dyżuru oraz prawa pracownika.
Czym jest dyżur telefoniczny pracownika?
Zgodnie z art. 151(5) Kodeksu pracy, dyżur telefoniczny pracownika oznacza pozostawanie pracownika w gotowości do wykonywania pracy poza normalnymi godzinami. Oznacza to, że w tym czasie pracownik niekoniecznie wykonuje pracę, ale musi być gotów, by ją rozpocząć.
Dyżur telefoniczny pracownika może mieć różne formy:
- pełniony w zakładzie pracy,
- w innym miejscu wskazanym przez pracodawcę,
- w formie zdalnej – pod telefonem lub w zasięgu komunikatorów.
Kluczowe jest to, że pracownik musi być w stanie fizycznym i psychicznym, aby natychmiast podjąć obowiązki, jeśli zostanie wezwany.
Dyżur telefoniczny pracownika a czas pracy
Jedna z najczęstszych wątpliwości dotyczy tego, czy dyżur telefoniczny wlicza się do czasu pracy. Odpowiedź brzmi: nie zawsze.
Dyżur w domu
Sam fakt pozostawania pod telefonem nie jest traktowany jako czas pracy, o ile pracownik faktycznie nie wykonuje obowiązków.
Dyżur zakończony pracą
Jeśli pracownik podczas dyżuru odbiera służbowe telefony czy wykonuje zadania, czas faktycznej pracy należy zaliczyć do jego godzin pracy i odpowiednio rozliczyć.
Ograniczenia prawne - kto nie może pełnić dyżuru telefonicznego?
Dyżur telefoniczny pracownika, nie może naruszać podstawowych norm prawa pracy. Pracodawca nie może zlecić go:
- pracownikom objętym zakazem pracy w godzinach nadliczbowych (np. kobietom w ciąży, młodocianym),
- w sposób ograniczający prawo do minimalnych odpoczynków dobowych i tygodniowych.
To szczególnie ważne, ponieważ błędy w tym zakresie mogą skutkować kontrolą PIP i wysokimi sankcjami.
Czy pracownik może odmówić dyżuru telefonicznego?
Dyżur telefoniczny pracownika stanowi polecenie służbowe – a więc pracownik co do zasady ma obowiązek się do niego zastosować. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dyżur narusza przepisy prawa pracy (np. wspomniany zakaz nadgodzin).
Jeśli dyżur jest zapisany w umowie lub regulaminie pracy, pracownik nie może go odrzucić. Brak podstawy formalnej nie zmienia jednak faktu, że wydane polecenie, zgodne z prawem, jest wiążące. Odmowa może skutkować karą porządkową lub nawet rozwiązaniem umowy.
Jak dobrze zorganizować dyżur telefoniczny pracownika?
Aby uniknąć problemów prawnych i kadrowych, rekomendujemy:
- Spisanie zasad w regulaminie – określ jasno, kto i w jakich sytuacjach pełni dyżur, jak długo trwa i jakie są formy rekompensaty.
- Ewidencjonowanie faktycznej pracy – każda odebrana rozmowa czy interwencja powinna być zapisana w systemie kadrowym.
- Rotacja pracowników – równomierne rozłożenie dyżurów pozwala uniknąć poczucia niesprawiedliwości.
- Wsparcie specjalistów – outsourcing kadr i płac to sposób na to, by dyżury były zgodne z prawem, a pracodawca nie narażał się na sankcje.
Dlaczego warto powierzyć nam obsługę kadrowo-płacową?
Dyżury pracownicze to tylko jeden z wielu elementów, które wymagają skrupulatnej ewidencji i znajomości przepisów. Nawet drobne błędy – np. niewłaściwe rozliczenie godzin – mogą skutkować roszczeniami pracowników lub kontrolą PIP.
Jako biuro rachunkowe specjalizujące się w obsłudze księgowej, kadrowej i płacowej, pomagamy firmom w:
- opracowywaniu regulaminów dyżurów zgodnych z Kodeksem pracy,
- prawidłowym rozliczaniu czasu pracy i wynagrodzeń,
- przygotowywaniu dokumentacji kadrowej oraz ewidencji czasu pracy.
Jeśli potrzebujesz wsparcia ze strony księgowej i kadrowo-płacowej skontaktuj się z nami!
Tekst oparty na podstawie: INFORLEX
