ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych) jest państwową instytucją, która została powołana w 1934 roku przez ówczesnego prezydenta Polski, Ignacego Mościckiego. W 2024 roku, ZUS obchodzi jubileusz 90-lecia istnienia.
Obowiązki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Główne obowiązki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych obejmują ustanawianie obowiązku ubezpieczeń społecznych. Ponadto, ZUS określa komu dokładnie przysługują świadczenia z ubezpieczeń, a także zajmuje się ich wypłacaniem.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się obliczaniem i pobieraniem składek na ubezpieczenia:
- społeczne,
- zdrowotne,
- Fundusz Pracy,
- Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Instytucja dokonuje również rozliczeń z płatnikami składek. Rozliczenia dotyczą składek oraz świadczeń, które są finansowane z funduszy ubezpieczeń społecznych. ZUS odpowiada za tworzenie indywidualnych kont dla ubezpieczonych oraz kont dla płatników składek. Aby można było przyznawać świadczenia świadczenia z systemu ubezpieczeń społecznych, odpowiedni lekarze i komisje lekarskie związane z ZUSem wygłaszają orzecznictwo do każdej ze spraw. Wsparcie ze strony kadrowo-płacowej może okazać się konieczne, aby w pełni realizować obowiązki związane z ubezpieczeniami społecznymi.
Dodatkowo, ZUS zajmuje się działaniami związanymi z prewencją rentową. Jest to inicjatywa instytucji, która skupia się na zastosowaniu rehabilitacji leczniczej. Pracownicy, którzy są zagrożeni utratą pracy, mogą zostać pokierowani do sanatorium w celu rehabilitacji. Koszty związane z przebywaniem w ośrodku podczas rehabilitacji prewencyjnej są pokrywane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Co więcej, ZUS dokonuje opiniowania projektów aktów prawnych z zakresu ubezpieczenia społecznego. Zadaniem ZUS jest również wydawanie legitymacji emeryta-rencisty dla osób pobierających rentę i emeryturę.
ZUS dokonuje kontroli w przedsiębiorstwach. W ten sposób instytucja nadzoruje realizowanie obowiązków związanych z ubezpieczeniami. ZUS sprawdza, czy pracownicy w firmie są prawidłowo zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych, czy składki są odprowadzane lub czy poprawnie rozliczono świadczenia powiązane z zasiłkami chorobowymi lub macierzyńskimi. Warto skorzystać z obsługi kadrowo-płacowej, aby upewnić się, że dokumentacja jest prowadzona w prawidłowy sposób.
Jakie świadczenia realizuje ZUS?
Świadczenia w ZUS mogą przyjmować różną formę: pieniężną (emerytury i zasiłki) lub rzeczową (sprzęt rehabilitacyjny lub świadczenia będące niepieniężnymi formami wynagrodzenia). W różnych sytuacjach ubezpieczonym przysługują:
– świadczenia związane z chorobą i macierzyństwem (zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy czy świadczenie rehabilitacyjne)
– świadczenia związane z długotrwałą niezdolnością do pracy (renta z tytułu niezdolności do pracy czy renta szkoleniowa)
– świadczenia związane ze starością (emerytura lub dodatek pielęgnacyjny do emerytur i rent)
– świadczenia związane ze śmiercią żywiciela (renta rodzinna lub dodatek dla sieroty do renty rodzinnej)
– świadczenia związane z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (jednorazowe odszkodowanie lub świadczenie rehabilitacyjne)
– świadczenie związane z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (jednorazowe odszkodowanie, świadczenie rehabilitacyjne lub zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego)
Tekst oparty na podstawie: https://www.zus.pl/o-zus/o-nas/historia-zus; https://www.zus.pl/o-zus/o-nas/akty-prawne/zakres-dzialania-i-zadania-zakladu-ubezpieczen-spolecznych-okresla-ustawa-z-dnia-13-pazdziernika-1998-r.-o-systemie-ubezpieczen-spolecznych