Najważniejsze informacje o przedawnieniu długu w ZUS znajdują się w art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W ogólnym rozumieniu ustawy, wszelkie należności z tytułu składek ZUS przedawniają się po 5 latach, licząc od dnia, w którym składki stały się wymagalne. Jest to dzień, następujący po dniu, w którym upłynął termin płatności wspomnianych składek.
W jakiej sytuacji składki ZUS się nie przedawniają?
Należności z tytułu składek zabezpieczonych hipoteką lub zastawem się nie przedawniają. Nawet gdy, termin przedawnienia upłynie, ZUS może egzekwować te należności z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek oraz odsetek naliczonych do dnia przedawnienia.
Odroczenie płatności składek ZUS, a przedawnienie
Płatnik może zawrzeć z ZUS umowę o odroczeniu płatności składek — termin przedawnienia nie rozpoczyna się, a ten rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia zawarcia umowy aż do dnia terminu płatności odroczonej należności lub ostatniej raty.
Potrącenia, a przedawnienie
W przypadku wypłacanych płatnikowi potrąceń ze świadczeń ZUS, termin przedawnienia zostaje zawieszony. Zawieszenie trwa od momentu rozpoczęcia potrąceń aż do zakończenia tego procesu.
Przypadki zawieszenia przedawnienia
Zawieszenie terminu przedawnienia może odbyć się w kilku sytuacjach:
- z powodu decyzji sądu lub innego organu — jeśli decyzja ZUS jest uzależniona od rozstrzygnięcia innego organu lub sądu, zawieszenie trwa do momentu, kiedy decyzja stanie się prawomocna, jednak nie dłużej niż 2 lata,
- z powodu postępowania ZUS — zawieszenie może być spowodowane postępowaniem ZUS dotyczącym ustalenia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym,
- z powodu restrukturyzacji — należności, które są objęte restrukturyzacją, mogą powodować zawieszenie przedawnienia, aż do dnia zapłaty lub odroczenia płatności,
- z powodu śmierci spadkodawcy — w takiej sytuacji zawieszenie przedawnienia trwa do uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
Kiedy składki ZUS się przedawniają?
Nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne stanowią dług dla osoby, która jest zobowiązana do ich terminowego regulowania. Innymi słowy, ZUS staje się wierzycielem i może żądać natychmiastowego spłacenia zaległości wraz z wszelkimi odsetkami za opóźnienie. Uniknięcie odpowiedzialności można uzyskać poprzez powołanie się na przedawnienie składek.
Pod pojęciem ,,należności z tytułu składek” kryją się nie tylko składki, ale też odsetki, koszty egzekucji, upomnień czy też dodatkowe opłaty. Nawet jeśli składki nie mogą zostać umorzone, inne elementy należności — tak jak np. odsetki mogą. W sytuacji, gdy ZUS domaga się zapłaty zaległych, ale przedawnionych składek, płatnik może złożyć odwołanie do sądu. Następnie ZUS wydaje decyzję do sądu, która jest wezwaniem do zapłaty. Jeśli płatnik nie podejmie wobec niej żadnych działań, decyzja jest definitywna i może zostać przekazana egzekucji. Aby tego uniknąć, należy złożyć odwołanie do sądu okręgowego za pośrednictwem ZUS, który wydał decyzję. Płatnik ma na to miesiąc od momentu otrzymania pisma.
Jakie są kary za nieopłacanie składek?
Za nieopłacenie składek ZUS grozi kara w wysokości 5000 zł. Obejmuje to sytuacje, gdy płatnik składek lub osoba, która działa w jego imieniu:
- nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne w konkretnym terminie,
- nie zgłasza wymaganych danych, podaje nieprawdziwe dane lub całkowicie ich nie udziela,
- nie przesyła dokumentacji dotyczącej ubezpieczeń społecznych,
- nie dostarcza deklaracji rozliczeniowych oraz miesięcznych raportów,
- nie dokonuje wypłaty świadczeń lub zasiłków, które powinny być wypłacone z ubezpieczeń społecznych.
Jeśli składki ZUS zostaną opłacone w zaniżonej kwocie lub nie zostaną opłacone, ZUS ma prawo nałożyć dodatkową opłatę wynoszącą nawet 100% zaległych składek. Od tej decyzji ZUS można się odwołać.
Czy zaległości w ZUS można rozłożyć na raty?
Dług w ZUS można rozłożyć na raty na podstawie art. 29 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Biorąc pod uwagę możliwości finansowe dłużnika jak i stan funduszy ZUS, instytucja może odroczyć termin płatności lub rozłożyć tę zaległość na raty. Nie określono konkretnej liczby rat, na które można rozłożyć zaległości — jest to kwestia indywidualna i zależna od ustaleń z ZUS.
Oferujemy kompleksowe usługi księgowe oraz obsługę kadrowo-płacową, dzięki którym otrzymasz pełną pomoc na każdym etapie.
Tekst oparty na podstawie: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-przedawnienie-skladek-zus; Inforlex.
