Pożyczka, niezależnie czy pochodzi od firmy lub osoby prywatnej nie jest dla pożyczkobiorcy przychodem. Staje się ona nim dopiero wtedy, gdy jest umorzona – dzieje się tak kiedy pożyczkodawca i pożyczkobiorca są ze sobą związani. Pożyczki, które są umorzone powinny zostać wycenione bazując na warunkach rynkowych. Osoba udzielająca pożyczki musi liczyć się z tym, że odsetki za udzieloną pożyczkę są przychodem podlegającym opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym.
Opodatkowaniem objęte są jedynie wartości odsetek, a więc uzyskany przychód. Podatek opłaca się ryczałtowo.
Opodatkowana pożyczka staje się:
- podatkiem wynikającym z czynności cywilnoprawnych – dla pożyczkobiorcy
- podatkiem PIT – dla pożyczkodawcy
W przypadku udzielenia pożyczki firmie, to właśnie firma staje się docelowym płatnikiem podatku, a kwota odsetek musi zostać pomniejszona o ryczałt podatku. Pożyczka pomiędzy osobami fizycznymi oznacza sytuację, w której to pożyczkobiorca rozlicza podatek samodzielnie. Podatek zryczałtowany nie musi być zamieszczony w deklaracji rocznej jako podatek dochodowy.
Pożyczka dla spółki z o.o.
Udzielenie pożyczki dla spółki z o.o. może być udzielone przez członka zarządu lub wspólnika. W sytuacji, gdy pożyczka wynosi więcej niż 1000 zł, umowa powinna być zawarta w postaci dokumentu. Zgodnie z zasadami Kodeksu spółek handlowych w sytuacji, gdy jedyny wspólnik jest analogicznie jedynym członkiem zarządu, wymaga się od wspólnika, który zawiera umowy pożyczki między nim, a spółką aktu notarialnego.
Nie ma takiego obowiązku, aby w umowie pożyczki zawierać sposób jej wykorzystania, ale przy udzielaniu pożyczki pożyczkodawca może zaznaczyć, że środki powinny być przeznaczone wyłącznie na rozwój działalności przedsiębiorstwa.
Do sfinalizowania procesu zawierania umowy między spółką z o.o., a członkiem jej zarządu wymaga się zgody zgromadzenia wspólników. Bez tej zgody umowa pożyczki jest nieważna. Dodatkowo, gdy zadłużenie przekracza dwukrotny kapitał zakładowy spółki wymaga uchwały wspólników, chyba że ustalenia w umowie spółki są inne.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi zazwyczaj 0,5% samej wartości pożyczki. Pożyczki, które są zwolnione od tego podatku to takie, które są udzielane przez wspólnika spółki kapitałowej. Można więc stwierdzić, że pożyczki których udziela prezes zarządu dla spółki z o.o. nie są objęte obowiązkowym podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Rozliczenie podatku od czynności cywilnoprawnych odbywa się poprzez deklarację PCC-3. W momencie powstania obowiązku podatkowego składa się PCC-3 oraz zapłatę podatku do odpowiedniego urzędu skarbowego.
Podatek dochodowy od osób prawnych
Udzielenie pożyczki przez członka zarządu lub wspólnika nie jest jednoznaczne z kosztem uzyskania przychodu dla tego, kto tej pożyczki udziela. Jedynym podatkiem do zapłaty jest ten od odsetek. Obowiązek zapłaty powstaje w sytuacji, gdy odsetki zostaną opłacone lub wtedy, gdy ich zapłata jest konieczna. Jeśli pożyczka jest spłacana w ratach, to obowiązek podatkowy pojawia się w momencie uzyskania kolejnych odsetek. Warto zaznaczyć, iż jeśli członek zarządu bądź wspólnik udzieli pożyczki bez odsetek, spółka ma obowiązek uznać odsetki za swój dochód.
Podatek VAT
Pożyczka udzielona spółce z o.o. przez członka zarządu lub wspólnika nie jest objęte obowiązkiem zapłaty podatku VAT, jeśli to osoba fizyczna jest pożyczkodawcą. W tej sytuacji pożyczkodawca nie może być zarejestrowany jako podatnik VAT.
Gdy zarówno podatnik jak i pożyczkobiorca są podatnikami VAT, udzielenie pożyczki będzie wiązało się z opodatkowaniem VAT, tym samym nakładając na pożyczkobiorcę obowiązku do uwzględnienia go w deklaracji VAT. Umowa pożyczki dla podatników VAT uwzględnia zwolnienie przedmiotowe, opisane w ustawie VAT, rozpatruje ją jako usługę finansowego pośrednictwa.
Tekst oparty na podstawie: https://www.pit.pl/pozyczka/pozyczka-a-podatek-dochodowy-pozyczka-podatki-w-praktyce-922603; https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-udzielenie-spolce-z-o-o-pozyczki-przez-wspolnika-lub-czlonka-zarzadu
